Aeroporti i ri ndërkombëtar pranë qytetit bregdetar të Vlorës ndërtimi i të cili kushton miliona euro ka marrë vëmendjen e mediave të huaja. “ABC News”, e cila i ka kushtuar një artikull pasojave negative që sjell realizimi i këtij projekti. Sipas medias në fjalë, e cila citon AFP, ekspertët e mjedisit kanë paralajmëruar se ndërtimi i aeroportit të Vlorës mund të shkaktojë dëme të pariparueshme në ekosistemet e brishta të lagunave të mbrojtura që strehojnë flamingot, pelikanët dhe miliona zogj të tjerë shtegtarë.
Ambientalistët gjithashtu kanë frikë se zogjtë mund të kërcënojnë sigurinë e fluturimit. Në shkrim përmendet raporti progresi i Bashkimit Evropian për Shqipërinë, i cili vuri në dukje se puna në aeroport filloi në dhjetor 2021 “në kundërshtim me ligjet kombëtare dhe konventat ndërkombëtare për mbrojtjen e biodiversitetit që tashmë janë ratifikuar”.
Artikulli i plotë
Aeroporti i ri ndërkombëtar i Shqipërisë, 104 milionë euro (125 milionë dollarë), i treti në vend po ndërtohet aktualisht në lagunën e Nartës rreth 10 kilometra (6 milje) në veri të qytetit të Vlorës. I parashikuar të nisë punën në vitin 2025, aeroporti do të ketë një pistë prej 3.2 kilometrash (2 milje) dhe pritet të ketë 2 milionë pasagjerë në vit.
Ky është një lajm i mirë për Adriatik Selën, banor i fshatit Akerni. Burri i papunë thotë se “nëse ka biznes këtu, mund të shes një paketë cigaresh, ose një kafe, ose të punoj si roje”. Ai dhe të tjerë në mesin e popullsisë prej 1000 banorësh të fshatit e shohin aeroportin si një mundësi për një jetë më të mirë.
Automjetet e rënda që lëvizin dheun dhe punëtorët nga kompania zvicerane “Mabco Constructions” aktualisht janë të zënë me ndërtimin e pistës si dhe një rrugë që lidh aeroportin me një autostradë aty pranë.
Por Aleksander Trajçe nga Mbrojtja dhe Ruajtja e Mjedisit Natyror në Shqipëri, (PPNEA) thotë se aeroporti përbën një kërcënim të madh për lagunën e Nartës dhe lagunën e Karavastasë më në veri dhe ambientalistët kanë nisur një betejë gjyqësore për të ndaluar ndërtimin e tij.
Miliona zogj shtegtarë përdorin lagunat si një ndalesë pushimi si pjesë e fluturimit të Adriatikut, një rrugë që zogjtë përdorin për të udhëtuar nga Evropa Qendrore dhe Veriore në Afrikë . Deri në 3,000 flamingo dhe pelikanë vizitojnë lagunat çdo vit.
“Ndërtimi i një infrastrukture të tillë pikërisht në mes të kësaj rruge do të nënkuptonte dëme të pabesueshme për popullatat e shpendëve për të cilat ky rajon është i famshëm dhe mbi të cilin lulëzon,” tha Trajce.
Niko Dumani, nga grupi joqeveritar Ruajtja dhe Mbrojtja e Mjedisit Natyror Vlorë, akuzon qeverinë se ka ndryshuar një plan të miratuar më parë që përcakton një zonë të mbrojtur për të përfshirë një pjesë të lagunës në planet e ndërtimit të aeroportit.
“Është e çuditshme se si politikat e zhvillimit ndryshojnë nga promovimi i turizmit në promovimin e industrive të tjera, si transporti ajror, duke shfrytëzuar një habitat kaq të rëndësishëm për turizmin, si laguna,” tha ai.
Annette Spangenberg, nga grupi i ruajtjes me bazë në Gjermani, EuroNatur, tha se laguna e Nartës është pjesë e një rrjeti ekologjik të zonave të ruajtjes që synojnë mbijetesën afatgjatë të specieve të shpendëve dhe habitateve të tyre.
“Nëse ndërtoni aeroportin brenda kësaj zone, do të dëmtojë integritetin e ekosistemit tuaj lumor. Është si t’i presësh këmben lumit Vjosë”, tha ajo.
Ministria e Turizmit dhe Mjedisit thotë se është konsultuar me vendasit dhe ekspertët. Aeroporti i ri do të krijojë të paktën 1500 vende pune. Ministria i tha Associated Press në një email se vendi u zgjodh “si alternativa më e favorshme” për aeroportin sepse një pistë ajrore ushtarake kishte filluar të ndërtohej atje në vitet 1920.
Por një raport progresi i Bashkimit Evropian për Shqipërinë vitin e kaluar vuri në dukje se puna në aeroport filloi në dhjetor 2021 “në kundërshtim me ligjet kombëtare dhe konventat ndërkombëtare për mbrojtjen e biodiversitetit që tashmë janë ratifikuar”.
Ambientalistët gjithashtu kanë frikë se zogjtë mund të kërcënojnë sigurinë e fluturimit.
Në mbledhjen e tij më të fundit në dhjetor të vitit të kaluar, Komiteti i Përhershëm i Konventës së Bernës i bëri thirrje qeverisë shqiptare që “të pezullojë ndërtimin e aeroportit për shkak të mungesës së dukshme të respektimit të ligjeve kombëtare dhe ndërkombëtare”.
Ministria tha se do të zbatohen një sërë hapash mbrojtës.
Banorët e Akernit janë të shqetësuar. Sela dëshiron që aeroporti të fillojë të funksionojë sa më shpejt që të jetë e mundur “për të ndihmuar të gjithë njerëzit në jug të Shqipërisë të marrin fluturime nga këtu dhe me siguri, kjo do të sjellë fat të mirë në jetën tonë”./AFP
